ކޮޕް28 އިން ތެޔޮ މަދުން ބޭނުންކުރަން ނިންމުމުގެ ދޭހަވަނީ ކޮންކަމެއް؟

އަބޫ ފުރުޤާން ޢޖ

18 ޑިސެމްބަރ 2023 - 14:12

2 comments

މި އަހަރު ބޭއްވެ ކޮޕް ސަމިޓްގެ ތެރެއިން

ކޮޕް28 ގެ ސަމިޓުގައި ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި ތެޔޮ އެންދުން މަދުކުރަން އެއްގަލަކަށް އެރުމުން، މިލިޔުން ލިޔެލަން ޤަސްދުކުރީ މެވެ.

ކޮޕް28ގެ ނަތީޖާއާ ގުޅޭ ގޮތުން ދާދި ފަހުން ބޭއްވި ބަހުސްގައި، ތެޔޮ އަންދާ މިންވަރު މަދުކުރުމަށް ގައުމުތަކުން އެއްބަސްވުމުގެ ނަތީޖާއާ މެދު ލީޑަރުންގެ މެދުގައި ޚިޔާލު ތަފާތުވި އެވެ. މި އެއްބަސްވުމަށް ވަކާލާތު ކުރާ ފަރާތްތަކުން މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތައް ކުޑަކުރުމަށް އެކަމުގެ ސަބަބުން ކުރާނެ ހެޔޮ އަސަރުފާހަގަކޮށްފައިވާއިރު، މިފަދަ ވައުދުތަކުގެ ޢަމަލީ ކަންކަމާއި އިޤްތިޞާދީ ގޮތުން ކުރާނެ އަސަރުތަކާމެދު ޝައްކުއުފެދޭ ފަރާތްތަކުން ވަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފަ އެވެ.

ޕްރޮޕޯސަރުންގެ ނަޒަރު:

ކޮޕް28 އެއްބަސްވުމަށް ތާއީދުކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނަމުން ދަނީ ތެޔޮ ބޭނުންކުރާ މިންވަރު މަދުކުރުމަކީ މޫސުމަށް އަންނަމުންދާ ހީނަރުކަމުން އަރައިގަތުމަށް އެޅުނު މުހިންމު ފިޔަވަޅެއް ކަމަށެވެ. އަދި ދުނިޔޭގެ ފިނިހޫނުމިން އިތުރުވެ، ތިމާވެށީގެ ނިޒާމުތައް ހިމާޔަތްކުރުމާއި، މޫސުން ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން ދިމާވާ ނުރައްކާތެރި ހާދިސާތައް ކުޑަކުރުމަށް ޓަކައި، ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުރާނެ ފައިދާތަކަށް އަލިއަޅުއްވާލައްވައި ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވި އެވެ. އަދި މި އެއްބަސްވުމުގެ ސަބަބުން ސިނާއަތްތަކަށާއި އިންވެސްޓަރުންނަށް ލިބޭ ހެޔޮ ސިގްނަލަށް ވެސް މިސަމިޓްގައި މިކަމަށް ތާއީދުކކުރާ ގައުމުތަކުގެ ލީޑަރުން ވަނީ އަލިއަޅުވާލާފަ އެވެ.

ޝައްކުކުރާ މީހުންގެ ކަންބޮޑުވުންތައް:

މިކަމާ ދެކޮޅު ފަރާތްތަކުން ވަނީ ތެޔޮ ބޭރުކުރާ މިންވަރު ބޮޑުތަނުން މަދުކުރުމުގެ ފީސިބިލިޓީއާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފަ އެވެ. ތެޔޮ އެންދުން މަދުކުރާނަމަ އޭގެ މާނައަކީ ތެޔޮ އުފައްދާ މިންވަރު މަދުވާނެކަމެވެ. އަދި ތެޔޮ އުފައްދާ މިންވަރު މަދުވުމާއި ގުޅިފައިވަނީ ތެލުގެ ސަޕްލައި އާއެވެ. ތެޔޮ އެންދުން މަދުކުރުމަށް ތެޔޮ އުފައްދާ މިންވަރު މަދުކުރަން ޖެހުމުން އާދަޔާ ޚިލާފު ހަކަތައިގެ ދާއިރާތަކުން މީހުންގެ ވަޒީފާ ގެއްލި، އިގްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށް ހުރަސް އެޅިދާނެ ކަމުގެ ބިރު އެބައޮތެވެ. މިސަމިޓުގެ ބައިވެރިންގެ ތެރެއިން މިދެންނެވި "ޝައްކުކުރާ މީހުން" މިފަދަ އިގްތިސާދީ ކަންބޮޑުވުން ތައް އެ ފަރާތްތަކުން ފާޅުކުރި އެވެ. ބައެއް ފަރާތްތަކުން ބުނަމުން ދަނީ ޖައްވަށް ބޭރުކުރާ ވިހަ ގޭސް މަދުކުރުމުގެ ބުރަ ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ބައެއް ގައުމުތަކުގެ ބޮލުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް އެޅިފައިވާކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން މިފަދަ ވައުދުތައް ތަންފީޒުކުރުމާ މެދު ސުވާލު އުފައްދައި، ގައުމުތަކުން އެއްބަސްވެފައިވާ ލަނޑުދަނޑިތަކަށް ބޯލެނބުމާ މެދުވެސް ޝައްކު އުފައްދައިފަ އެވެ.

ބެލެންސިން އެކްޓް:

މި ބަހުސްގެ ތެރެއިން ބައެއް ބައިވެރިން ވަނީ ތިމާވެށީގެ ކަންބޮޑުވުންތަކާއި އިގްތިސާދީ ހަގީގަތްތަކަށް ހައްލު ހޯދުމަށް ބޭނުންވާ ނާޒުކު ބެލެންސިން އެކްޓް ބަލައިގެންފަ އެވެ. އަދި ތެލުގެ ސިނާއަތަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވާ މުޖުތަމައުތަކަށް އިޖުތިމާއީ އަދި އިގްތިސާދީ ގޮތުން ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކަށް ވިސްނުމުގެ މުހިންމުކަން އެ ބޭފުޅުން ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ. މީގެ އިތުރުން، ބެލެންސްޑް އެޕްރޯޗަކަށް ތާއީދުކުރާ ފަރާތްތަކުން ވަނީ ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ގައުމުތަކުން ސާފު ހަކަތައަށް ބަދަލުވުމުގައި އެހީތެރިވުމަށް ބައިނަލްއަގުވާމީ އެއްބާރުލުމާއި މާލީ އެހީތެރިކަން އިތުރުކުރުމަށް ވަކާލާތުކޮށްފަ އެވެ.

ކޮޕް28 ގައި ގައުމުތަކުން ތެޔޮ އަންދާމިންވަރު ވަރަށް ބޮޑަށް މަދުކުރަން އެއްބަސްވުމުގެ ނަތީޖާއަކީ، ދުނިޔޭގެ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތައް ކުޑަކުރުމަށް ހެޔޮ އަސަރެއް ކުރާނެ ކަމެކެވެ. ތެޔޮ ބޭރުކުރާ މިންވަރު މަދުވުމުގެ ސަބަބުން ގްރީންހައުސް ގޭހުގެ މިންވަރު ދަށަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނާނެ ކަމެކެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ފިނިހޫނުމިން އިތުރުވުމުގެ ދުވެލި މަޑުޖެހި، ތިމާވެށީގެ ނުތަނަވަސްކަން ފިލުވައިދީ، ރާއްޖެ ކަހަލަ ބިންތިރި ފަސްގަނޑު ޖަޒީރާތަކަށް ދިމާވާ މޫސުން ގޯސްވުމުގެ ހާދިސާތައް ކުޑަވާނެއެވެ. އިޤްތިޞާދީ ގޮތުން އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިގެ ވަސީލަތްތަކަށް ބަދަލުވެ، އިނޮވޭޝަނަށް މަގުފަހިކޮށްދީ، ގްރީން ސެކްޓަރގައި ވަޒީފާ އުފައްދައިދިނުން އެކަށީގެންވެއެވެ.

ނަމަވެސް ތެޔޮ އުފެއްދުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވާ ބައެއް ގައުމުތަކަށް ވެރިކަން ބަދަލުވުމުގައި އިގްތިސާދީ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިދާނެ އެވެ. ޖިއޮޕޮލިޓިކަލް ގޮތުން، ހަކަތައިގެ ގުޅުންތަކުގެ ޑައިނަމިކްސްއަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އައިސް، ވަސީލަތްތަކުގެ ވާދަވެރިކަމާ ގުޅުންހުރި ނުތަނަވަސްކަން ކުޑަކުރެވިދާނެއެވެ. ޖުމްލަގޮތެއްގައި، މިކަމުގެ ނަތީޖާ އިން ދައްކުވައިދޭނީ ތިމާވެއްޓާއި، އިޤްތިޞާދީ އަދި ޖިއޮޕޮލިޓިކަލް ސަބަބުތަކުގެ މެދުގައި އުފެދިފައިވާ ނުތަނަވަސްކަމެވެ.